İnsanlar günlük hayatında çevre ile etkileşime duyuları ile geçer. Göz, burun, dil, deri gibi aracı organlar ya da dokular sayesinde çevreden bilgi alır ve ona göre hareket ve plan yapabilir. Peki günümüz mühendisleri biyolojik hayattaki her yeteneğe elektronik hayatta da ulaşmak isterken, duyuların olduğu noktada neye başvurdular? Tabi ki sensör, bu yazımızda sensörler nedir, çeşitleri nelerdir ve nerelerde kullanılabilir onu inceleyeceğiz…

Sensör Nedir?

    Sensörler en basit şekilde fiziksel bir bilgiyi işleyerek elektronik bir sinyale çevirmeye yarayan cihazlardır. Isı, ışık, basınç, nem gibi fiziksel bilgileri, elektrik işaretlerine çevirirler. Bu elektrik işaretleri analog ya da dijital sinyaller olabilir. Bu sinyaller de amaca bağlı olarak işlenir ve sistem için kullanılır. Bilgisayarlarımızdaki işlemcilerin ısısını ölçerek ona göre fan hızının ayarlanması buna örnek verilebilir. İlk olarak Steinel tarafından 1987’de aydınlatma sistemlerini anahtarlamak için bulunup ve kullanılmıştır. Bu çoğu insanın apartmanlarda gördüğü hareket sensörlü lambaların atasıdır. O günden bugüne hayatımızın birçok alanında sensörler aktif bir rol oynamaya başlamıştır. Amacına göre çalışma prensipleri değişebilir. Bu yüzden bu yazımızda buna değinmeyeceğiz.

Sensör Çeşitleri

    Sensörler; ölçüm yapacağı değişken tiplerine göre sıralanabilir. Bunlar;

Sıcaklık sensörü

    Sıcaklık sensörleri çok kullanılan tiplerdendir. Termokupl, termistör, direnç sıcaklık detektörleri, yarı iletken sıcaklık sensörleri gibi farklı tipleri vardır.Cep telefonlarından, klima sistemlerine, evlerden sanayiye her alanda kullanılabilir.

Yaklaşım (proximity) sensörü

    Bir nesnenin varlığını algılayıp işleyen temassız bir sensördür. Kızılötesi, ultrasonik veya kapasitif gibi farklı tekniklerle uygulanabilirler. Cep telefonlarından, otomobillere kadar yaygın bir kullanım alanı vardır. Örneğin otomobillerdeki park sensörleri için kullanılmaktadır.

İnfrared (IR) Sensör

    Kızılötesi sensörler, ışık bazlı sensörlerdir. Nesne algılama ve mesafe ölçüm için kullanılabilir. İletken tip ve yansıtıcı tip olarak ikiye ayrılabilir. İletken tipte bir kızılötesi ışın bir kaynaktan çıkarken tam karşıda ışını alan fotodiyot gibi bir dedektör vardır. Böylece aralarından bir nesne geçtiği zaman ikisi arasındaki bağlantı kopar ve nesne algılanır. Yansıtıcı tipte ise verici ve detektör bitişik durumdadır. Sensör önündeki nesneyi algılar. Cep telefonlarından robotlara kadar geniş alanlarda kullanılabilir.

Ultrasonik sensör

    Bir nesnenin varlığı, mesafesi, hızı gibi niteliklerini ölçmekte kullanılmaktadır. Ses dalgalarını kullanarak temassız bir şekilde ölçüm yapar. Ses dalgasındaki doppler etkisi sayesinde ultrasonik sensörler hız ve mesafe ölçümü yapmakta kullanılabilir olmuşlardır. Robotik algılamadan yükseklik tespitine kadar birçok alanda kullanılmaktadır.

Dokunma sensörü

    Kapasitans, dirençli ve pieazo dokunmatik anahtarlar gibi farklı tipte sensör çeşitleri vardır. Dokunma yolu ile etkileşime geçerler. Medikal sektörden ev aletlerine kadar birçok alanda kullanılmaktadır.

Işık sensörü

    Işık yoğunluğunu kullanarak çalışır. Günlük yaşantımızda yaygın olarak kullanılmaktadır. En basit örneklerinden biri hepimizin cep telefonlarında olan parlaklık ayarının otomatikleştirilmesi için

kullanılanıdır.

Basınç sensörü

    Uygulanan basıncı belirleyen cihazlardır. Farklı çalışma prensipleri vardır. Birçok alanda kullanılabilir. Hava istasyonları, soğutma sistemleri, yüksek irtifa balonları, endüstri gibi birçok alan örnek gösterilebilir.

Akış sensörü

    Akışkanların hızını ölçmeye yarar. Gaz sayaçları, medikal, proses otomatik kontrol gibi alanlarda kullanılabilir.

Renk sensörü

    Cismin rengini belirlemeye yarar. Yaydığı ışığın cisimden yansımasına göre cismin rengini belirler. Paketleme, tarım, oyuncak endüstrisi gibi alanlarda kullanılmaktadır.

Duman ve Gaz Sensörü

    Ortamdaki gazın varlığını algılamak içindirler. Gaz sensörlerinin içeriği algılanması gereken gazın özelliğine ve algılama biçimine göre değişir.

Nem sensörü

    Ortamdaki nemi ölçmeye yararlar. Farklı prensiplerle çalışan nem sensörleri vardır. Nem sensörleri bağıl nem sensörü ve mutlak nem sensörü olarak sınıflandırılabilirler.

İvme sensörü

    İvme, titreşim ve mekanik şok değerlerini ölçebilen cihazlardır. Farklı çalışma yöntemleri vardır.   

Siz de projelerinizde sensör kullanacaksanız, RobolinkMarket’te istediğiniz sensöre ulaşabilirsiniz…

🚀Okumanızı Tavsiye Ederiz: Bobin Nedir?

3 YORUMLAR

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz