Merhaba arkadaşlar bu yazımızda ölçü aletleri, özellikleri ve ölçü aletlerini seçerken dikkat etmeniz gererken konulardan bahsedeceğiz. 🙂 Ürettiğimiz içerikleri beğeniyorsanız ve diğer yazılarımıza göz atmak isterseniz Robolink Akademi sayfasını inceleyebilirsiniz.
Ölçü Aletleri Nedir?
Ölçü aletleri, belirli bir şeyi ölçmek ve gerekli hesaplamaları yapmak için kullanılan aletlerdir. Kısa zamanda en doğru sonuca ulaşmanızı sağlar. Farklı ihtiyaç ve kullanım alanları için birçok çeşidi olup hepsinin ayrı özellikleri vardır. İsterseniz gelin hep beraber incelemeye başlayalım. 🙂
Ölçü Aletlerinin Sınıflandırılması
Ölçü aletleri belli özelliklerine göre sınıflandırılır. Yapılarına ve ölçtüğü büyülüğü gösterme gibi başlıklara ayrılırken alt başlıkları da vardır .
Yapısına Göre Ölçü Aletleri
Yapısına göre elektriksel ölçü aletleri, kendi aralarında ikiye ayrılır. Bunlar analog ölçü aletleri ve dijital ölçü aletleridir. Şimdi bunları sırası ile inceleyelim.
Analog Ölçü Aletleri
Ölçtüğü değeri skala taksimatı üzerinden ibre ile gösteren ölçü aletidir. Analog ölçü aletleri farklı yapı ve skala taksimatlarına sahiptir. Değer okumak zor gibi gelse de hassas ölçümlerde oldukça iyilerdir.
Dijital Ölçü Aletleri
Ölçtüğü değeri dijital bir göstergede sayılarla gösteren ölçü aletleridir. Dijital ölçü aletlerinin kullanımı analog ölçü aletlerine göre daha kolaydır tam bu sebeple daha çok tercih edilir. Dijital ölçü aletleri, ayarlanan değer aralığında sinyal alma ve ölçülen değerlerin bilgisayar ortamına atılması gibi avantajlara da sahiptir.
Ölçü Büyüklüğünü Gösterme Yapılarına Göre
Aldığı değerleri farklı şekillerde gösteren cihazlar vardır ve üç farklı alt başlıkta incelenirler.
Gösteren Ölçü Aletleri
Bu başlık altında bulunan cihazları elde edilen elektriksel büyüklüğü o an göstergede gösterir. Başka bir ölçüm yapmak istediğinizde daha önceki değeri kaydeder. Yeni nesil gösteren cihazları ve bilgisayarınıza indirdiğiniz yazılım ile bağlantı kurabilirsiniz. Bunun en önemli avantajı istediğiniz gün, saat ve dakikada ölçülen değerlere kolaylıkla ulaşabilirsiniz.
Kaydedicili Ölçü Aletleri
Kaydedici ölçü aletleri, ölçülen büyüklüğün değerini zamana bağlı olarak grafik kağıdı üzerine çizerek kayıt ederler. Bu ölçü aletlerinde geriye dönük ölçülen değerlerin okunması ve incelenmesi mümkündür. Bu tip cihazları genellikle elektrik santrallerinde üretilen enerjinin takibi için kullanılır.
Toplayıcı Ölçü Aletleri
Toplayıcı ölçü aletleri, ölçtükleri elektriksel büyüklük değerini zamana bağlı olarak toplarlar. Bu ölçü aletlerinin ekranında okunan değer, ölçüme başladığı andan itibaren ölçtüğü değerdir. Yani ölçtüğü değeri bir önceki değerin üstüne ilave ederek ölçüm yaparlar. Enerji kesildiğinde ölçülen değer sıfırlanmaz.
Voltmetre Nedir?
Voltmetre, devrelerin herhangi iki noktası arasındaki potansiyel farkını yani diğer bir deyişle gerilimi ölçmek için kullanılır. Voltmetre kullanımı kolay bir ölçü cihazıdır. Potansiyel farkı ölçülecek olan iki nokta arasında paralel bir şekilde bağlanır. Dikkat etmeniz gereken önemli birkaç nokta var! Öncelikle iç direnç yüksek olmalıdır. Eğer iç direnç az olursa kısa devreye neden olabilir. İkinci en önemli nokta ise test ederken paralel bağlamaya dikkat etmelisiniz. Seri bağlama yaparsanız ölçü cihazınız zarar görebilir.
Ampermetre Nedir?
Elektrik devresinden geçen akımın şiddetini ölçmek için kullanılan ölçü aletine ampermetre denir. Çalışma mantığı kolay olan bu ölçüm aletinin kullanımda bir o kadar kolaydır. Unutmamanız gereken en önemli şey ampermetreyi devreye seri bağlamaktır. Eğer devreye paralel bağlarsanız devreniz ve ölçüm cihazınız zarar görebilir. Gerisi oldukça basit. Ölçmek istediğiniz elemanın artı yüklü ucunu ampermetrenin artı uca, eksi ucunu da ampermetrenin eksi uca takmanız yeterli. İşte hepsi bu kadar . 🙂
Multimetre Nedir ?
Ölçüm aletlerini tanıtmaya neden multimetre ile devam ettiğimizi merak ediyor olabilirsiniz. Hemen açıklayalım . 🙂 Elektriksel ölçülerde karşınıza en çok çıkan ölçü aleti multimetre olacaktır. 🙂 Multimetreler avometre, voltmetre ve ohmmetre cihazlarının yaptığı işlemleri tek cihaz ile yapmanızı sağlayan cihazdır. Multimetre bu işlemlerin hepsini bünyesinde toplayıp , üç ölçümü de yapmanızı sağlar.
İki farklı multimetre seçeneği bulunuyor; dijital ve analog. Tahmin ettiğiniz gibi en çok tercih edilen dijital multimetreler. Neden mi? Çünkü ölçüm almak daha kolay ve kullanım süreleri daha uzun.
Multimetre ile Nasıl Ölçüm Yapılır ?
Multimetre kullanmaya yeni başlıyor olabilirsiniz. Bu kadar çok cihazın yapabildiği işi tek başına yapması gözünüzü korkutmasın çünkü multimetre kullanmak sandığınızdan çok daha kolay. 🙂
Dijital multimetrelerde kademe düğmesi bulunur. Öncelikle ölçülecek büyüklük belirlenmeli ve ona uygun değer seçilmeli. Dikkat etmeniz gereken bazı ölçüm noktaları vardır. Sizin için bunları maddeler halinde inceledik.
- Doğru Akım Ölçümü (DC ): Doğru akım ölçmek için multimetrenizi DCV ya da V- moduna ayarlamanız gerekir. Pil ölçümü yaparken kullanabilirsiniz. Multimeterde voltaj değil amper değerini görmek istiyorsanız DCA modunu kullanmalısınız.
- Alternatif Akım Ölçümü (AC): Alternatif akımı ölçmek için V~ modunu kullanmalısınız. Bu aşama çok önemlidir. Eğer doğru akımı kullanmazsanız sağlıklı bir ölçüm yapamazsınız.
- Direnç : Direnç ölçümü yapabilmek için multimetrenizi ohm tuşuna getirmelisiniz.
- Devamlılık: Dalga ve ya diyot sembolü ile gösterilen bu özellik devreye akım göndererek , devrenin sonuna kadar gidip gitmediğini kontrol etmenizi sağlar.
- COM Yuvası: Genel demektir. Siyah sonda bu yuvaya takılır.
- VΩmA Yuvası: Voltaj, direnç, devamlılık gibi ölçümleri yapmak için kırmızı sondayı bu yuvaya takmalısınız.
Peki neden dijital multimetre seçmeliyiz ?
- Çabuk ölçüm yapabilirsiniz.
- Data Hold özelliği ile daha önce yaptığınız ölçümleri bellekte saklayabilirsiniz.
- Boyutları küçük ve güç tüketimleri azdır.
Pens Ampermetre Nedir?
Pens ampermetreyi diğer ampermetrelerden ayıran en önemli özellik devreye müdahale etmeden dışardan bağlanabilmesidir. Pens ampermetreler manyetik alan etkisi ölçüm yapmaktadır. İki ayrı giriş kablosu ile dışardan bağlantı yaparak ölçüm yapılabilir. Genellikle doğru akım ölçümünde kullanırlar. Akım dışında direnç ölçümü ve süreklilik testi gibi ölçümleri de yapabilirler. Ampermetreye kıyasla daha güvenilir bir ölçüm sağlar.
Pens Ampermetre ile Nasıl Ölçüm Yapılır ?
Pens ampermetre ile ölçüm yapabilmek için ilk olarak kademeyi yüksek bölüme almalısınız. Daha sonra klipse basarak çeneleri açmalısınız. Ölçmek istediğiniz iletkeni çenenin içine aldıktan sonra klipsi bırakıp ölçümü gerçekleştirebilirsiniz. Unutmayın gelen ve giden kabloları aynı anda çenenin içine almamalısınız! Çünkü gelen ve giden akım yönleri birbirine zıt olduğundan ekranda sıfır değeri görürsünüz . 🙂
Desibelmetre Nedir?
Desibelmetre, ses seviyesi basıncını ölçerek ses seviyesini belirleyen cihazdır. Peki desibelmetrenin çalışma prensibi nedir? Desibelmetrenin içinde mikrofon girişi sayesinde ses alınır. Daha sonra alınan ses cihazın içinde değerlendirilir ve ölçüm cihaz ekranında desibel cinsinden görüntülenir. Kullanımı ve çalışma mantığı oldukça kolaydır.
Desibelmetre Kullanırken Nelere Dikkat Edilmeli?
Bu ölçüm aletini kullanırken dikkat etmeniz gereken bazı noktalar var. İyi ve kaliteli bir ölçüm için aşağıdaki maddeleri incelemenizi tavsiye ederiz. 🙂
- Mümkünse kuru hava şartları ya da kuru ortamlarda kullanılmalı.
- Ses ölçüm koşulları belirlenmelidir. Nem, sıcaklık, ölçüm periyodu ve benzeri gibi.
- Desibelmetre mikrofonu ses kaynağı yönünde yerleştirilmelidir.
Anemometre Nedir?
Anemometre, hava ve rüzgar hızını ölçmek için kullanılır. Rüzgarın şiddeti ve yel ölçümü yapabilir. Anemometreler çoğunlukla hava sürtünmelerinden faydalanılarak üretilirler. Farklı anemometreler olduğundan her birinin ölçüm şekilleri farklıdır. Küçük bir hatırlatma! 🙂 Rüzgardan dolayı ortaya çıkan fiziki özelliklere odaklanırlar ve doğrudan rüzgar ölçümü yapmazlar.
Havanın rüzgarlı olup olmayacağına karar vermek, bazı spor faaliyetleri ve benzeri durumlar için anemometreler kullanılabilir.
Lüksmetre(Işık Ölçer) Nedir?
Lüksmetre, ışık şiddeti ölçümü ve uygunluğunun denetlenmesi için kullanılan test aletidir. Bu cihazla aydınlatma şiddetinin ölçümü kolaylıkla yapılabilir. Işık enerjisini elektrik enerjisine dönüştüren bir foto elektrik pil ile çalışan lüksmetre çok duyarlı mili amper metreden oluşmaktadır.
Lüksmetrenin kullanımı oldukça kolaydır. Cihazı test etmek istediğiniz yüzeye doğru tutup detektörü çevirmeniz yeterlidir. Daha sonra göstergeden lüks değerini okuyabilirsiniz.
Lüksmetrenin kullanım alanları bir o kadar fazladır. Oteller, hastaneler, ofisler, fabrikalar ve birçok sektörde yaygın olarak kullanılır.
Diğer yazılarımızı incelemek için Robolink Akademi sayfasını ziyaret edebilirsiniz. 🙂
