Arduino Eğitim Kiti – Tüm Yıl İçin Arduino Müfredatı: Ders 12 Arduino pasif malzemeler ve uygulamalar için isterseniz sunu şeklinde alt taraftaki kutucuğu büyüterek takip edebilir, isterseniz de tüm sunu sayfalarının makale haline dönüştürülmüş versiyonu takip edebilirsiniz. İçerikler büyük oranda aynıdır. Sınıf ortamında kolaylık olması açısından sunu şeklinde de sunulmuştur.
Ders İçeriği:
Arduino Pasif Malzemeler ve Uygulamalar
Ders Kazanımları:
- Arduino Pasif malzemeler ‘in devrelerdeki işlevini tanımlar.
- Dirençlerin, LEDlerin, breadboardların ve jumper kabloların hangi amaçla kullanıldığını açıklar.
- Verilen direnç hesaplamasını doğru bir şekilde yapar.
- LED yakma uygulamasını yardım almadan yapar.
Arduino Eğitim Kiti:
- Müfredatında içerisinde olan bu eğitim çantası birçok Arduino bileşenini içerisinde barındırır.
- Çeşitli projeler yapma olanağı sağlar.
- Bu projeler için çanta içerisindeki parçaları yakından tanıyalım.
Pasif Malzemeler:
- Pasif malzemeler genellikle projelerimizi oluşturmamızda büyük önem taşıyan malzemelerdir.
- Bağlantıların yapılması, akımın kontrol edilmesi vb. konularda bu malzemelerden yararlanırız.
Dirençler:
- Daha önce elektronikle çok az ilgilenmiş birinin bile bildiği direnç elemanı, hat üzerinden geçen elektrik akımı ayarlamak için kullanılır.
- Aynı hat üzerinde bulunan elektronik elemanlar üzerinden geçen akımları kontrol etmek için uygun büyüklükteki dirençleri kullanırız.
- Örneğin, LEDlerin üzerinden 5V akım geçmesi LEDlere zarar vermektedir.
- Bu sebeple LEDlerin fazla akım çekmesini engellemek için 220R değerinde bir direnç ile kullanılabilir.
- Böylece LED üzerinden geçen akım azaltılmış olur.
- Eğer 220R yerine daha büyük bir direnç bağlanırsa LED’in parlaklığında azalma olduğu görülür.
- Direncin değeri ne yazık ki direnç üzerinde sayısal olarak yazmamaktadır.
- Fakat direncin değerinin anlaşılması için, direnç üzerinde renkli şeritler vardır.
- İlk iki şeridin değerleri ile iki haneli sayı oluşturulur.
- Bu iki haneli sayının da 103. şeridin değeri ile çarpılmasıyla direncin değeri bulunmuş olur.
- Formül şu şekilde özetlenebilir:
Direncin değeri = (10x(ilk şeritin değeri) + 1x(ikinci şeritin değeri) )x10(üçüncü şeridin değeri) - Renklerin değerleri: Siyah = 0 Kahverengi = 1 Kırmızı = 2 Turuncu = 3 Sarı = 4 Yeşil = 5 Mavi = 6 Mor = 7 Gri = 8 Beyaz = 9
Direnç Hesabı Örneği:
Resimdeki direncin değerini hesaplayalım.
- Resimde 4 adet şerit görülmektedir. Gümüş renkli şerit 4. şerittir. Bu şerit bize direncin toleransını göstermektedir.
- Direnç üzerindeki ilk şerit turuncu, ikinci şerit beyaz ve üçüncü şerit ise yeşildir.
- Renklerin değerlerine göre hesaplandığında ilk iki şeridin değeri 39’dur.
- Üçüncü şerit on üzeri şeklinde yazılırsa 10⁵ yani 100000 elde edilir.
- Bu sayıların çarpımı sonucunda direncin değeri 3900000 olarak hesaplanır.
- Aşağıdaki tabloya göre değer sadeleştirildiğinde;
- Direncin değeri 3900000 ohm iken 3,9 Mohm’dur.
LED:
- LED, ışık yayan diyot anlamına gelen Light Emitting Diode sözcüğünün baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır.
- Çoğu projede kullanılan 6V ile çalışan ufak ampullerin aksine LED’ lerin anot ve katot olmak üzere iki farklı bacağı vardır.
- Bunlardan anot pozitif gerilime yani + uca, katot ise negatif gerilime yani toprak hattına (GND, Ground) bağlanmalıdır.
Jumper Kablo:
- Kısaca bir çeşit bağlantı kabloları diyebiliriz.
- Breadboardve Arduino arasında bağlantı kurmak için oldukça kullanışlıdır.
- Uçlarında erkek ve dişi girişlerin bulunmasına göre 3 çeşit jumper kablo bulunmaktadır.
- Hangisinin kullanılacağına proje esnasında ihtiyaca göre karar verebilirsiniz.
BreadBoard:
- Arduino ile projeler yaparken en büyük yardımcılarınızdan birisi devre tahtası (breadboard) olacaktır. Devre tahtası ile projelerimizi lehim yapmadan kolayca kurabiliriz.
- Genel olarak içerisinde birbirine bağlı hatları barındıran devre tahtası üzerine elektronik bileşenleri yerleştirerek projelerimizi çalışır hale getirebiliriz.
- Devre tahtası üzerinde birbirine bağlantılı paralel hatlar bulundurur.
- Üst ve alt hizalar dikey olarak uzanan kırmızı ve mavi hatlar genellikle gerilim bağlantıları için kullanılır.
- Kırmızı hatta (“+” hat) Arduino üzerinde ki 5V’u , mavi hatta ise Arduino üzerindeki GND’ yi bağlayıp daha sonra devrenizin diğer bölümlerine bu hatlar üzerinden gerilimler ulaştırabilirsiniz.
- Orta bölümde bulunan 5’li delik gruplarının her biri kendi içerisinde bağlantılıdır.
- Yani kırmızı çizgi boyunca uzanan her bir delik kısa devre durumundadır.
- Dolayısıyla aynı sıradaki deliklere oturttuğunuz bileşenler birbirine bağlanmış olur.
- Deliklerin her biri A,B,C,D,E,F harfleriyle belirtilmiştir. Ayrıca sol taraftaki numaralar da delik gruplarını ifade etmektedir.
Görüldüğü gibi orta kısımdaki paralel parçalar tek bir parça halindeki metallerden oluşur. Bu sebeple bu parçalar dikey olarak iletkenlik özelliği gösterir.
Oluşabilecek Hatalar:
Aşağıdaki programları çalıştırırken bir takım hatalarla karşılaşabilirsiniz. Bu hataların kodların yazımında meydana gelen hatalar dışında başka sebeplerle ortaya çıkması muhtemeldir. Bu hatalardan sık karşılaşılanlara aşağıda değinilmiştir.
Kart Seçilmesinden Kaynaklı Hata:
Arduino kurulumu gerçekleştirildikten sonra araçlar menüsünden doğru kartın seçilmesi gerekmektedir. Kart seçilmediğinde “Karta yüklenirken bir sorun oluştu” benzeri bir hata alabilirsiniz.
USB Portun Seçilmesiyle İlgili Hatalar:
Arduino kurulumu gerçekleştirildikten sonra araçlar menüsünden doğru portun seçilmesi gerekmektedir. Bu port Arduino Uno’nun bilgisayara bağlandığı usb portudur. Farklı şekilde bilgisayarınızda usb driver yüklenmemiş olabilir. Bu gibi hatalarda “port bulunamadı” gibi hatalar almanız muhtemeldir.
Örnek Uygulama 1: LED Yakma Uygulaması
Malzemeler:
Bağlantı Şeması:
Bağlantılar şekildeki gibi yapılır.
Hazırlama:
- LEDi breadboard üzerinde yatay şekilde yerleştirin.
- LEDin “+” (anot- uzun) bacağına şekildeki gibi 1 adet 220R direnç bağlayın.
- Direcin boşta kalan bacağını Arduino Uno üzerinde 9 nolu pine, LEDin “-” (katot ) kısa bacağını Arduino Uno’nun GND bacağına bağlayın.
- Arduino’nun usb girişinden bilgisayara kolayca bağlayabilirsiniz.
- Arduino’nun üzerinde bulunan diğer güç girişinden set içerisindeki pil yuvası yardımıyla Arduino’yu ek bir kaynaktan besleyebilirsiniz. Fakat bu projede buna ihtiyaç duymayacağız
Kodlar:
- Yukarıdaki bağlantı yapıldığında ve kodlar Arduino Uno’ya yüklendiğinde çalışma tamamlanmış olacaktır.
- Bu uygulamada LED 500 milisaniye yanıp 500 milisaniye sonra sönecektir.